
Met elkaar. Over sociale vaardigheden en groepsdynamiek.
Vertrouwen in jezelf en vertrouwen in de ander en in je omgeving is de basis om te kunnen ontwikkelen. Het kind voelt zich gehoord en gezien. Voelt zich veilig in de groep in contact met leeftijdsgenoten. Een kind dat zich emotioneel veilig voelt, staat open voor zijn omgeving, heeft zichtbaar plezier en is ontspannen. En kan zich dus ontwikkelen.
Het is belangrijk is dat kinderen zich emotioneel veilig voelen, zodat ze de saamhorigheid van de groep kunnen ervaren.
Jij bent de ‘veilige haven’ voor elk kind. Je ziet en hoort ze, je bent er voor ze. Je helpt ze de dag voorspelbaar te maken. Zo reageer je bijvoorbeeld altijd op signalen van een kind en verplaats je je in zijn belevingswereld. Als je een afspraak maakt met een kind ('Ik maak dit even af, dan kom ik bij jou kijken.'), dan kom je deze ook na. Je bent beschikbaar voor kinderen, hierover lees je meer bij het volgende uitgangspunt dat we beschreven hebben: ‘Ieder kind is uniek’.
Het ritme van de dag is voorspelbaar voor kinderen en jouw handelen ook. Door woorden te geven aan wat jij doet en aan wat er allemaal gebeurt, help je kinderen om gebeurtenissen een plek te geven. Zodat ze zich ook snel weer veilig voelen bij onverwachte gebeurtenissen. Bijvoorbeeld als het ontruimingsalarm gaat.
Ook voor het oefenen met sociale vaardigheden is de groep een uitstekende omgeving. Spelenderwijs oefenen ze met ‘om de beurt’, ‘samen delen’ en ‘helpen en geholpen worden’. Een meningsverschil, conflict of ruzie hoort hier ook bij.
Als kinderen vertrouwen hebben in zichzelf, zich emotioneel veilig voelen, is de volgende stap vertrouwen in de ander. Emotionele veiligheid is de basis om sociale competenties te ontwikkelen zoals: je kunnen verplaatsen in een ander, luisteren naar elkaar, samenwerken en anderen helpen.
Omgaan met ruzie of een conflict hoort daar ook bij. Ervaren en dan ontdekken hoe je zo’n conflict goed kunt oplossen, bevestigt het vertrouwen in de ander én in jezelf. De kinderen kunnen altijd terugvallen op jou als ze er zelf even niet uitkomen. Jij bent immers die ‘veilige haven’.
Geef zelf het goede voorbeeld. Wacht ook op je beurt, deel met anderen en laat je ook helpen door kinderen. Je begeleidt de interactie tussen kinderen, bijvoorbeeld door ieder kind de kans te geven om in een gesprekje aan de beurt te komen. En door kinderen te leren om naar elkaar te luisteren en rekening te houden met elkaar. Dat doe jij natuurlijk ook.
En ontstaat er dan ruzie? Grijp niet te snel in. Geef kinderen de kans om het zelf op te lossen. Regelmatig op je handen zitten, dus!
We helpen kinderen om binnen de groep relaties en vriendschappen aan te gaan, door activiteiten te kiezen die sociaal contact tussen kinderen stimuleren.
Om vriendschappen aan te gaan en te onderhouden is het belangrijk dat je je kunt verplaatsen in de gevoelens van anderen, en je eigen gevoelens/emoties kunt benoemen en beheersen. Maar ook dat je kunt delen en je beurt kunt afwachten. En dat je hulp durft te vragen aan je vrienden. Samen plezier maken en genieten van contact.
Hoe fijn is het om iemand te hebben met wie je plezier maakt, bij wie je troost vindt en aan wie je je geheimen toevertrouwt. Iedereen heeft vrienden nodig in zijn leven. Dat geldt voor jong en oud. En dat begint al heel vroeg. Vrienden hebben is ook van invloed op je vertrouwen, veerkracht en gelukkig zijn. Dat toont ook wetenschappelijk onderzoek aan van verschillende onderzoekers van de Harvard University. Bekijk hier de presentatie van het onderzoek gegeven door Robert Waldinger, Amerikaanse psychiater en hoogleraar aan de medische faculteit van Harvard.
Onze groepen zijn een mooi sociaal oefenterrein, waar kinderen ruimte krijgen om ervaringen op te doen in het sluiten én onderhouden van vriendschappen. Jij hebt daar een hele grote rol in. Je geeft het goede voorbeeld in respectvol met elkaar omgaan, geeft de kinderen complimentjes en maakt kinderen attent op elkaar.